📚 آئین‌دادرسی‌مدنی
📝 انواع‌حکم‌ازنظرماهیت
احکام از نظر ماهیت به چند دسته تقسیم می شوند که به شرح ذیل است :
۱. احکام اعلامی و تأسیسی
۲. احکام قطعی وغیر قطعی
۳. احکام حضوری وغیابی
۴. احکام نهایی و غیر نهایی
۵. احکام لازم الاجرا و غیر لازم الاجرا
✅ حکم‌اعلامی
غالبا احکامی که دادگاه صادر می‌کند وضعیت جدیدی در حقوق اصحاب دعوا ایجاد نمی‌کند بلکه وضعیت سابق را شناسایی کرده واعلام می نماید مثلا دعوای اعلان فسخ قرارداد یا حکم‌طلاق یا حکم حجر.
✳️ حکم‌تاسیسی
منظور از این حکم این است که وقتی حکم‌صدور می شود دادگاه وضعیت جدیدی را در حق صاحبان دعوا ایجاد می کند که نام دیگر این حکم، حکم‌ایجادی است. به طور مثال حکم ورشکستگی تاجر.
❇️ نکته
حکم اعلامی نیاز به صدور اجرائیه ندارد ولی حکم تاسیسی برای اجرای حکم نیاز به صدور اجرائیه دارد.(م ۴ ق.آ.د.م)
✳️ حکم‌قطعی
حکمی است که خواسته یا بهای آن از 3 میلیون ریال کمتر باشد که در این‌صورت آرای صادره از دادگاه تجدیدنظر نیز قطعی وغیر قابل تجدید نظر هستند. همچنین در صورتی که رأی صادره از دادگاه بدوی ذاتاً غیرقطعی باشد، ولی در مهلت ۲۰ روزه نسبت به آن تجدیدنظرخواهی صورت نگیرد و مهلت تجدیدنظر خواهی آن پایان یابد رأی قطعیت می یابد. فایده تفکیک احکام به قطعی و غیر قطعی علاوه بر قابلیت تجدیدنظر خواهی از احکام غیرقطعی، قابلیت اجرایی بودن احکام قطعی است.
✳️ نکته
حکم‌قطعی حکمی است که به هر دلیلی قابل تجدید نظر خواهی یا واخواهی نباشد.
✳️ حکم‌غیرقطعی
حکمی است که خواسته یا بهای آن از 3 میلیون ریال بیشتر باشد. ویژگی احکام غیرقطعی این است که محکوم علیه حکم تا ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ حکم می تواند نسبت به آن دردادگاه تجدیدنظراستان،اعتراض (تجدیدنظرخواهی)نماید.
موسسه حقوقی دکتر حقوقی 09120210913
